چرا پیامبر اکرم (ص) دو دختر خود را به ازدواج عثمان درآورد؟ آیا این تأیید عثمان نیست؟

در این مقوله به چند نکته مهم باید توجه و دقت داشت؟

الف -خداوند متعال در قرآن کریم فرمود « إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقاكُم‏»، تا دیگران نسبیت و فامیلی را تنها شرط تأیید ندانند و بدیهی است که کسب تقوا مستلزم اطاعت کامل از اوامر الهی است که توسط رسولش (ص) به همگان ابلاغ شده است.

ازدواج [حتی بین سایرین] پیوندی است که بنا بر هر علت و مصلحتی ممکن است صورت پذیرد و اصلاً دلیل بر تأیید دو طرف نسبت به یک‌دیگر نیز نمی‌شود، چرا رسد دیگران نسبت به آنها. مگر این که تأییدات به جهات دیگری باشد و در ضمن ازدواجی نیز بین آنها رخ دهد. مانند ازدواج حضرت علی (ع) با فاطمة الزهراء (ع). آیا پیوند حضرت لوط با همسرش(ع)، آسیه با فرعون، یا امام حسن و امام جواد (ع) با همسرانی که قاتل آنها بودند، دلیلی بر تأیید آنان از طرف امام است؟

ب – مهم تر از ازدواج، چگونگی رفتار با همسر نشانه‌ی اسلام، ایمان، تقوا و مورد تأیید بودن است. بنا بر اسناد محکم اهل سنت، عثمان بارها همسرش (رقیه) را به اتهام این که پیامبر اکرم (ص) را از محل اختفای جاسوسی به نام «معاویه بن مغیره بن ابی العاص» که پسر عموی وی بوده و در خانه او پنهان شده و به جاسوسی می پرداخته، مورد ضرب و شتم قرار داده است و همین صدمات سبب مرگ وی گردید. (ابن هشام حمیری ، ج 3 ، ص 617) – (ابن كثیر ، ج 3 ، ص 102)

هم چنین اسناد بسیار معتبر اهل سنت حاکی از آن است که پیامبر اکرم (ص) به هنگام تدفین «رقیه»، از ورود همسرش عثمان به قبر ممانعت نمود و جهت این که مردم علت آن را – که بی توجهی به احتضار و مرگ همسرش بر اثر ضرب و شتم خودش و نیز همخوابی در چنین لحظاتی با زنی دیگر بود – بدانند، فرمود: «كسی كه دیشب با همسر خود همبستر شده داخل قبر نشود ؛ از این رو عثمان بن عفان داخل قبر نشد … » (مسند احمد بن حنیل ، ج 3 ، ص 229) – (حاکم نیشابوری، المستدرك ،‌ ج4 ، ص47)– (شرحصحیح بخاری ، ابن بطال ، ج 3 ، ص 328)

ج – اما نکته‌ی مهم در این است که هیچ سندی دال بر این که حضرت خدیجه (ع) دختری به غیر از فاطمه زهراء علیها السلام برای پیامبر اکرم (ص) آورده باشند، که آنها نیز به ازدواج عثمان درآمده باشند وجود ندارد و در برخی از تواریخ آمده که آنها دختران خواهر حضرت خدیجه (ع) بوده‌اند.

اگر چه اهل سنت بر این مسئله تأکید و بسیار بر آن مباهات می‌کنند، اما اخبار ضد و نقیض کتب معتبرشان دال بر این است که زنان عثمان، دختران پیامبر اکرم (ص) نبوده‌اند. اهل سنت اصرار دارند که رقیه دختر پیامبر اکرم (ص) بود و به عقد عثمان درآمد و همراه او به حبشه هجرت کرد، در کشتی فرزندی از او سقط شد و خلاصه پس از بازگشت با هم به مدینه هجرت کردند (أسد الغابة، ج 3، ص 376)– در حالی که اسناد خودشان راجع به تاریخ تولد اولاد آن حضرت، با آن مغایرت دارد:

ج/1- قتاده گفته ست‌: خدیجه برای نبی مكرم اسلام، درعهد جاهلیت، عبد مناف رابه دنیا آورد و بعد از اسلام، دو پسر و چهار دختربه نام‌های‌:

قاسم که به خاطر او كنیه پیامبر را «ابوالقاسم» گذاشتند، آنقدر زنده بود كه می‌توانست راه برود بعد از آن فوت كرد و عبدالله كه خردسال فوت كرد، و ام كلثوم، زینب، رقیه و فاطمه را به دنیا آورد. (البدء والتاریخ ، ج 5 ، ص 16 و ج 4، ص 139)

در تواریخ اهل تسنن و تشیع ثبت است که حضرت خدیجه علیها السلام در زمانی که حضرت فاطمه علیها السلام بیش از 5 سال نداشتند، در شعب ابی طالب وفات کردند [یا در واقع به شهادت رسیدند]. لذا اگر رقیه دختر ایشان می بود، نوزادی 2 یا 3 ساله بود که طبعاً نه ازدواج کرده بود و نه هجرت به حبشه.

ج/2- از یک سو می نویسند: «رسول خدا ، دخترش رقیه را به عتبه پسر أبی لهب و ام كلثوم را به عتیبه پسر دیگر ابولهب داد ، وقتی سوره تبت نازل شد ، ابولهب و همسرش ام جمیل كه همان «حمالة الحطب» باشد ، به پسرانش دستور دادند كه دختران محمد راطلاق دهند . پس آن‌ها را طلاق دادند … » (أسد الغابة - ابن الأثیر - ج 5 - ص 456 ).

هر چند که سوره تبت نیز در زمان قرار گرفتن در محاصره شعب ابیطالب نازل شد و سیوطی نیز در درالمنثور قایل است که محاصره در سال ششم و پس از هجرت به حبشه در سال ششم نازل شد، اما تکلیف ازدواج آن دختران با پسران ابولهب چه می شود؟ مگر آنها کی به دنیا آمده بودند که به هنگام نزول این سوره همسر دیگری بودند؟